جمعیت شیعیانجنبش شیعی تمام اسلام سنی را تحت تاثیر قرار داده است و تعداد طرفدارانش در اواخر قرن بیستم حدود ۶۰ الی ۸۰ میلیون یا یک دهم کل مسلمانان جهان است. تشیع، مذهب اکثریت مسلمانان ایران، عراق و احتمالاً یمن بوده و پیروان زیادی در سوریه، لبنان، شرق آفریقا، هند، پاکستان و افغانستان دارا می‌باشد. ۱ - جمعیت شیعه در جهان امروزبر اساس آمارهای سازمان ملل و برخی منابع دیگر، در سال ۱۹۹۹ میلادی، جمعیت جهان از مرز ۶ میلیارد نفر گذشته است. حدود بیست درصد از جمعیت جهان یعنی ۲/۱ میلیارد نفر را مسلمانان تشکیل می‌دهند. توزیع جمعیت مسلمانان در جهان در نیمه ۱۹۹۸ میلادی از این قرار است: آفریقا ۳۱۵ میلیون، آسیا ۸۱۲ میلیون، اروپا ۴۰۱۰۰۰/۳۱. [۱]
دایرة المعارف بریتانیکا ۲۰۰۲، نسخه دولوکس.
مسلمانان در سرتاسر جهان زندگی می‌کنند. تعداد کشورهایی که مسلمانان در آنها زندگی می‌کنند، ۲۰۸ کشور است. [۲]
دایرة المعارف بریتانیکا ۲۰۰۲، نسخه دولوکس.
حدود ۸۵ درصد مسلمانان جهان، در خارج از دنیای عرب به سر می‌برند، بیش تر مسلمانان، در شرق آسیا، به ویژه در پاکستان، هندوستان، بنگلادش، مالزی و‌اندونزی زندگی می‌کنند. اندونزی، پرجمعیت‌ترین کشور اسلامی است. در میان مسلمانان حدود ده درصد، یعنی مطابق با آمارهای موجود تقریباً ۱۲۰ میلیون نفر شیعه هستند. [۳]
ریچارد، ، یان، اسلام شیعی، ص۲.
در دایرة المعارف بریتانیا (۲۰۰۲) چنین آمده است: طی قرن‌ها، جنبش شیعی تمام اسلام سنی را تحت تاثیر قرار داده است و تعداد طرفدارانش در اواخر قرن بیستم حدود ۶۰ الی ۸۰ میلیون یا یک دهم کل مسلمانان جهان است. تشیع، مذهب اکثریت مسلمانان ایران، عراق و احتمالاً یمن بوده و پیروان زیادی در سوریه، لبنان، شرق آفریقا، هند، پاکستان و افغانستان دارا می‌باشد. متاسفانه، آمار دقیقی درباره تعداد مسلمانان به طور عموم و شیعیان به طور خاص وجود ندارد و آنچه ذکر می‌شود بر اساس بیشتر منابع موجود است که در مقابل آن دیدگاه‌های دیگری نیز وجود دارد.مطابق برخی منابع، شیعیان، یازده درصد جمعیت مسلمانان را تشکیل می‌دهند بدین‌سان، جمعیت کنونی شیعیان باید حدود ۱۳۲ میلیون نفر باشد و طبق برخی منابع شیعیان ۲۳ درصد کل مسلمانان را تشکیل می‌دهند. [۴]
قزوینی، سید مصطفی، تحقیق‌هایی درباره شیعه، ص۴.
توزیع جمعیت شیعیان در برخی از کشورهای آسیایی که دارای اکثریت و یا درصد قابل توجهی از شیعیان می‌باشد طبق آمارهای مربوط به سال ۱۹۹۸ میلادی از این قرار است: ۱.۱ - افغانستانجمعیت ۰۰۰/۷۹۲/۲۴ نفر که مسلمانان اهل سنت ۸۴ درصد و شیعیان ۱۵ درصد و پیروان سایر ادیان یک درصد، بیش از ۹۸ درصد جمعیت شیعی افغانستان شیعه دوازده امامی و کمتر از دو درصد آن اسماعیلی هستند. ۱.۲ - آذربایجاناز کل جمعیت ۰۰۰/۶۵۰/۷ نفری، مسلمانان شیعه ۷۰ درصد، و اهل سنت ۳۰ درصد را تشکیل می‌دهند. ۱.۳ - بحرینکل جمعیت ۶۳۳۰۰۰ نفر، مسلمانان شیعه، ۳/۶۱ درصد و اهل سنت ۵/۲۰ درصد و بقیه پیرو ادیان دیگر می‌باشند، مطابق آمارهای دیگر شیعیان بحرین ۷۰ درصد می‌باشند که این عده جمعیت بومی بحرین را تشکیل می‌دهند. [۵]
فولر، گراهام، شیعیان عرب مسلمانان فراموش شده، ص۱۲۰
۱.۴ - ایراناین کشور یکی از قطب‌های بزرگ جهان تشیع به حساب می‌آید که از جمعیت ۷۰ میلیونی آن ۹۴ درصد را شیعیان دوازده امامی و بقیه را پیروان مذاهب اهل سنت و ادیان دیگر تشکیل می‌دهند. ۱.۵ - عراقکل جمعیت: ۰۰۰/۷۲۲/۲۱ نفر که از این تعداد شیعیان ۵/۶۲ درصد و اهل سنت ۵/۳۴ درصد و بقیه را پیروان سایر ادیان تشکیل می‌دهند. ۱.۶ - هندکل جمعیت حدود یک میلیارد نفر که از این تعداد مسلمانان اهل سنت ۹ درصد و شیعیان ۳ درصد و بقیه را پیروان ادیان دیگر تشکیل می‌دهند. ۱.۷ - کویتاز کل جمعیت ۰۰۰/۶۶۱/۸ نفری، شیعیان ۳۰ درصد و اهل سنت ۴۵ درصد و بقیه را پیروان دیگر ادیان تشکیل می‌دهند. ۱.۸ - لبناناز کل جمعیت ۰۰۰/۵۰۶/۳ نفری، شیعیان ۳۴ درصد و اهل سنت ۳/۲۱ درصد و مسیحیان ۶/۳۷ درصد را تشکیل می‌دهند. ۱.۹ - پاکستاناز کل جمعیت ۰۰۰/۹۰۰/۱۴۱ شیعیان ۲۰ درصد و ۷۵ درصد غیر شیعه. ۱.۱۰ - سوریهاز کل جمعیت ۰۰۰/۳۳۵/۱۵ نفری، مسلمانان اهل سنت ۷۴ درصد و شیعیان ۱۲ درصد می‌باشند. ۱.۱۱ - یمناز کل جمعیت ۰۰۰/۲۶۰/۱۸ نفری، مسلمانان اهل سنت ۶۰ درصد و شیعیان حدود ۴۰ درصد را تشکیل می‌دهند. ۱.۱۲ - و کشورهای دیگرو کشورهای دیگری مثل ترکیه ۸/۱۹ درصد، امارات متحده عربی ۱۶ درصد، تاجیکستان ۵ درصد، و...شیعیان را درخود جای دادند. افزون بر این مناطق سنتی شیعه نشین، در سایر نقاط جهان نیز شیعیان پراکنده هستند. که در اروپا شامل سه کشور می‌گردد.ششصد هزار علوی (ترکیه) که در آلمان زندگی می‌کنند؛ در حدود صدهزار نفر که بیشترشان را مهاجرین شبه قاره هند (پاکستانی و هندی) تشکیل می‌دهند، در انگلستان مقیم هستند. فرانسه هم نزدیک به صد هزار نفر از شیعیان ترک و ایرانی را در خود جای داده است.به این تعداد، چند هزار نفری که ساکن سرزمین‌های ماورای فرانسه هستند نیز اضافه می‌گردد. در قسمت شرق آفریقا مثل کنیا، تانزانیا و کشورهای مشترک المنافع، نزدیک به سیصد هزار نفر از اسماعیلیان از هند و پاکستان به این منطقه عزیمت کرده و ساکن گردیده‌اند. در آفریقای غربی (سنگال، ساحل عاج) به جوامعی از شیعیان لبنان بر می‌خوریم که از دوران قیمومت فرانسه به آنجا آمدند این عده به چند صد هزار نفری بالغ می‌شوند. و بالاخره در قاره آمریکا، جوامعی از شیعیان لبنانی و ایرانی و غیره را مشاهده می‌کنیم که تعدادشان در نیم کره غربی از یک میلیون نفر تجاوز می‌کند. ۲ - پانویس
۳ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «جمعیت شیعیان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۶/۹. رده‌های این صفحه : مقالات اندیشه قم
|